Việt Nam đang bước vào thời kỳ già hóa dân số với tốc độ nhanh chóng, và nhu cầu về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe người già ngày càng trở nên cấp thiết. Trong bối cảnh này, thị trường bất động sản dưỡng lão trở thành một cơ hội vàng cho các doanh nghiệp nắm bắt và phát triển, nhằm đáp ứng nhu cầu về chăm sóc toàn diện cho người cao tuổi tại các khu đô thị.
Nhu cầu cấp thiết và cơ hội kinh doanh
Theo báo cáo của Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA), Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất thế giới. Tỷ lệ người trên 60 tuổi dự kiến sẽ vượt ngưỡng 25% tổng dân số vào năm 2050. Thực trạng này dẫn đến nhu cầu ngày càng tăng về các dịch vụ chăm sóc người cao tuổi, từ chăm sóc y tế đến cải thiện chất lượng cuộc sống.
Nhu cầu về nhà dưỡng lão đặc biệt tăng cao khi cấu trúc gia đình Việt Nam thay đổi. Tỷ lệ người cao tuổi sống một mình hoặc chỉ với vợ/chồng ngày càng tăng, trong khi quan điểm xã hội về việc sống trong các cơ sở dưỡng lão đã dần thay đổi theo hướng tích cực hơn. Theo khảo sát của UNFPA và Tổng cục Thống kê Việt Nam, có đến 36% người cao tuổi và gia đình sẵn sàng chi trả cho các dịch vụ chăm sóc. Đây là tiềm năng lớn để các doanh nghiệp bất động sản phát triển các mô hình dưỡng lão, đặc biệt là ở các đô thị lớn.
Thách thức và yêu cầu đối với mô hình dưỡng lão tại Việt Nam
Mặc dù nhu cầu lớn, thị trường bất động sản dưỡng lão tại Việt Nam còn gặp nhiều thách thức, đặc biệt là về chi phí và phạm vi dịch vụ. Hiện tại, cả nước chỉ có khoảng 400 cơ sở dưỡng lão, phần lớn là các trung tâm từ thiện hoặc thuộc quản lý nhà nước. Với mức thu nhập bình quân chưa cao, các cơ sở tư nhân có chi phí cao thường chỉ phục vụ một bộ phận nhỏ người cao tuổi có khả năng tài chính tốt.
Ngoài ra, thách thức còn nằm ở việc phát triển các dịch vụ chăm sóc toàn diện, không chỉ dừng lại ở chăm sóc y tế mà còn bao gồm cả các tiện ích giải trí và tương tác xã hội. Sự thay đổi về tâm lý của người cao tuổi khi sống trong các viện dưỡng lão cũng cần được quan tâm, để họ cảm thấy đây là nơi sống vui vẻ và thoải mái, thay vì là một nơi điều trị và chăm sóc y tế đơn thuần.
Những bước đi của các doanh nghiệp bất động sản
Nhận thấy tiềm năng của thị trường dưỡng lão, nhiều doanh nghiệp bất động sản lớn đã nhanh chóng vào cuộc. Vingroup, một trong những tập đoàn bất động sản hàng đầu Việt Nam, đã hợp tác với Well Group (Nhật Bản) để phát triển các trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tại các khu đô thị của mình. Tương tự, Sun Group cũng đã khởi động dự án Sun Urban City, một khu đô thị nghỉ dưỡng ngoại ô với hàng loạt tiện ích dành cho người cao tuổi.
Dù vậy, các cơ sở này chỉ đáp ứng được một phần nhỏ nhu cầu của người cao tuổi ở các khu đô thị. Để có thể phổ cập các dịch vụ dưỡng lão, các doanh nghiệp cần có chiến lược chi phí hợp lý hơn, nhằm tiếp cận với nhiều tầng lớp người cao tuổi.
Khuyến nghị về chính sách hỗ trợ phát triển nhà ở dưỡng lão
Để thúc đẩy thị trường bất động sản dưỡng lão tại Việt Nam, các chuyên gia khuyến nghị rằng Nhà nước nên có các chính sách hỗ trợ, bao gồm miễn giảm thuế, cung cấp các khoản vay ưu đãi hoặc hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực dưỡng lão. Cụ thể, Nhà nước có thể cấp đất với giá ưu đãi hoặc miễn phí chuyển đổi mục đích sử dụng đất cho các dự án xây dựng nhà dưỡng lão, đặc biệt ở các khu vực có nhu cầu cao.
Các chính sách khuyến khích đầu tư nước ngoài cũng cần được thúc đẩy để thu hút nguồn vốn và công nghệ từ các quốc gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực này, như Nhật Bản, Hàn Quốc. Bên cạnh đó, mô hình hợp tác công tư (PPP) cũng có thể là một giải pháp hiệu quả, khi Nhà nước và tư nhân cùng hợp tác phát triển cơ sở hạ tầng và dịch vụ chăm sóc người cao tuổi.
Với tốc độ già hóa dân số ngày càng tăng, thị trường bất động sản dưỡng lão tại Việt Nam đang mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, để có thể tận dụng cơ hội này một cách hiệu quả, doanh nghiệp cần có chiến lược đầu tư phù hợp và hợp tác chặt chẽ với Nhà nước trong việc xây dựng các chính sách hỗ trợ. Chỉ khi đó, Việt Nam mới có thể xây dựng được một hệ thống dưỡng lão đáp ứng nhu cầu của mọi tầng lớp người cao tuổi, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và đảm bảo sự phát triển bền vững cho tương lai.
