Các rối loạn tâm lý ở người cao tuổi rất phong phú và đa dạng. Những biểu hiện nhẹ là khó chịu, lo lắng. Nặng hơn là các biểu hiện rối loạn thần kinh chức năng, suy nhược cơ thể, lo âu, ám ảnh bệnh tật. Hoặc trạng thái rối loạn tâm thần, hoang tưởng và rối loạn ý thức.
Các dấu hiệu nhận biết thay đổi tâm lý ở người cao tuổi
Dấu biệu nhận biết bệnh tâm lý người già: hay lo âu
- Lo âu
Lo âu có thể là biến chứng của điều trị hoặc xuất phát từ nhận định tiêu cực, suy đoán khả năng bệnh của mình. Bệnh nhân cảm thấy sợ hãi, lo lắng về tương lai, dễ cáu, khó tập trung tư tưởng, căng thẳng vận động, bồn chồn, đứng ngồi không yên, đau đầu, khô miệng, đánh trống ngực.
Sự hoảng sợ về bệnh tật, sợ chết, lo lắng mình là gánh nặng cho con cháu. Bệnh nhân cũng có thể có các suy nghĩ ám ảnh như nghi bệnh, sợ bẩn… khiến phải rửa tay liên tục hay kiểm tra sức khoẻ nhiều làn.
- Trầm cảm
Biểu hiện bằng sự lo lắng thái quá về sức khỏe, cảm giác buồn phiền, chán nản và mất niềm tin kéo dài. Những triệu chứng này thường kèm theo sự suy giảm nghị lực, mất tập trung, mất ngủ, chán ăn, khó ngủ và đi đến suy kiệt.
Có thể kèm thêm việc xa lánh vợ hoặc chồng, con cháu, bạn thân. Đau ốm liên miên, không hoạt bát, hay thất vọng, giảm trí nhớ, khó thích nghi với những thay đổi như việc chuyển chỗ ở, những thay đổi trong nội bộ gia đình.
- Hạn chế vận động
Nếu các cụ đột nhiên không tham gia hoạt động yêu thích nữa, thao tác chậm hoặc không để ý đến chăm sóc bản thân và những người xung quanh. Người bệnh ít hoạt động, ít nói, sững sờ, đờ đẫn, thường ngồi lâu một tư thế với nét mặt trầm ngâm suy nghĩ.
Trầm cảm ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt cá nhân, gia đình, khả năng thực hiện các công việc xã hội, nghề nghiệp, có thể gây nguy hiểm tính mạng. Tự sát, giết người
Nguyên nhân thường gặp của rối loạn tâm lý ở người cao tuổi
+ Căng thẳng do suy nghĩ về cuộc sống mới. Tái thích nghi với hoàn cảnh sống mới, khi phải chuyển từ giai đoạn làm việc tích cực đến giai đoạn nghỉ hưu.
+ Sợ ốm đau, bệnh tật, sợ chết.
Ảnh hưởng của bệnh tật tác động đến tâm lý NCT
Chế độ ăn uống phòng bệnh cho người cao tuổi
Cách điều trị các bệnh tâm lý
+ Người thân nên trò chuyện, quan tâm đến các cụ
+ Gợi ý môi trường sinh hoạt theo ý thích của người cao tuổi
+ Tìm thú vui, việc làm mới phù hợp sở thích, thể trạng của bản thân
+ Tham gia nhóm, cộng đồng cùng sinh hoạt (hội người cao tuổi hoặc nhóm các cụ cùng sở thích)
Tham gia các nhóm cộng đồng để tạo niềm vui
